Ortodonti, dishekimliğinin bir branşıdır. Kelime anlamı “düzgün dişler”dir. Halk arasında “tel tedavisi” olarak bilinen bu tedavinin amacı, dişlerin ve çenelerin birbirleri arasındaki fonksiyonel ve estetik uyumunu sağlamaktır.Bireylerde çiğneme, konuşma, yutkunma gibi fonksiyonel bozukluklar, estetik ve bunlara bağlı psikolojik problemler oluşturabilmektedir. Tedavi ortalama iki yıl sürmektedir. Ülkemizde çocuk ve gençlerin yüzde 80’inde ortodontik problemler bulunmaktadır.
Diş Çapraşıklıklarının Nedeni Nedir? Kalıtım dişlerdeki çarpıklıkların en önemli sebeplerindendir. Ayrıca bazı lokal faktörler örneğin, parmak emme, aşırı sayıda diş çürüğü, dişeti hastalıkları, travma ve zamansız süt dişi çekimleri de sebepler arasında yer almaktadır.Üst ön dişlerin çok ileride olduğu durumlar,üst ön dişler alt ön dişlerin gerisinde olduğunda,arka dişler kapandığında üst ve alt dişler arasında bir boşluk gözükmekte ise,çapraşık görünen ve fazla görünen dişler mevcut ise,bebek dişlerinin geç düşmesi halinde,altı yaşından sonra hala parmak emme alışkanlığı var ise, çiğneme esnasında bir zorluk yaşanıyor ise ortodontik tedavinin gerektiği düşünülebilir. Bu durumlarda bir ortodonti uzmanına başvurmak yerinde olacaktır.
Çenelerin Büyümesi ile Çapraşık Dişler 8 Yaşında Bir Çocukta Kendiliğinden Düzelir mi? Altı yaşında süren büyükazı dişlerinden sonra dişler arasındaki boşluklar artmaz bu yüzden mevcut çapraşıklıklar kendiliğinden düzelememektedir. Hatta yaş ilerledikçe bu çapraşıklık artabilmektedir.
Neden Ortodontik Tedavi Yaptırmalıyım? Düzgün olmayan dişler daha kolay kırılabilirler. Bu dişlerin araları kolayca temizlenemeyeceğinden diş çürükleri ve dişeti hastalıklarında artış olacaktır. Aynı zamanda düzgün bir çiğneme yapılamayacağından hazımsızlık ile başlayan genel saglık sorunları yaşanabilmektedir.
Tedavinin Yaş Sınırı Var mıdır? Genellikle tedaviye 7 yaşından itibaren başlanır ancak bazen daha erken yaşlarda tedavi gerekebilmektedir. Tedavide üst yaş sınırı da yoktur ancak bazı lokal ve sistemik faktörler tedavinin süresini ve şeklini olumsuz etkilemektedir.
|
|
Dişler Bu Tedavi ile Nasıl Düzelmektedirler? Tedavi genel olarak sabit ve hareketli tedaviler olarak iki türe ayrılır. Hareketli tedavi şeklinde teller, vidalar ve akrilik kısımlardan oluşan bir aparey hazırlanır. Bu aparey hasta tarafından takılıp çıkarılabilmektedir.
Sabit tedavi şeklinde ise dişler üzerine braketler ve metal bantlar dediğimiz parçacıklar yapıştırılır. Bu parçalar ile teller ve lastikler tutturularak dişlerin hareketleri sağlanır. Braketler ve teller dişlere istenen ölçüdeki kuvvetleri uzun bir zaman aralığında uygularlar. Bakıldığında hareketsiz gibi gözüken braketler aslında dişler üzerinde her dakika bir etki yapmaktadır.Dişlerin içinde bulunduğu kemik, erime ve kendini yenileme özelliğine sahiptir. Dişe kuvvet uygulandığında dişin gittiği yönde kemik erir ve hemen dişin arkasında bıraktığı kemik boşluğu yeni kemik yapımı ile doldurulur. Böylece diş ve kemik uyumu bozulmadan dişler ilerlemiş olurlar.
Tedavi Süresince Ne Gibi Zorluklar Yaşanmaktadır? Tedavi çok fazla bir ağrıya neden olmamaktadır. Zorluklar daha çok bazı alışkanlıkların terkedilmesinden doğabilir. Örneğin tedavi süresince aşırı sert ve yumuşak yiyeceklerden vazgeçilmesi gerekmektedir. Bu tür yiyecekler braketlerin üzerlerine yapışarak ya da aşırı kuvvet uygulayarak dişler üzerinden çıkmalarına neden olacaklardır. Ayrıca bunların temizliği için de fazladan zaman ayırmak gerekecektir. Fakat yine de braketler hayatınızı çok fazla değiştirmeyecektir.
Yetişkin Biriyim, Tedavi Görmek İstiyorum Ancak Braket ve Teller Gözükeceği İçin Estetik Kaygılarım Var: Yetişkinlerde ve estetiğin ön planda olduğu hastalarda seramik esaslı braketler ve diş renginde teller uygulanabilmektedir. Diğer bir yöntem de braket ve tellerin dişlerin iç kısmına yerleştirilmesi ile olmaktadir. Bu durumda kişi gülümsediğinde dahi braketler gözükmemektedir.
İlk Muayene ve Sonraki İşlemler Nasıl Olmalıdır? Ortodontik tedaviye karar verilen ilk gorüşmede önce hasta ile ilgili bilgiler ve bazı kayıtlar alınır. Bu kayıtlar arasında resim çekimi, ölçü alımı ve röntgen çekimi bulunmaktadır Elde edilen kayıtların ışığında tedavinin son şekli belirlenir. Yine ilk seansta, sabit tedavi şekline karar verildiğinde ve gereği görüldüğünde arka dişler
arasına seperatör denilen lastik ya da metalden yapılmış parçacıklar yerleştirilir.
Bantların yerleştirildiği ikinci seansta aynı zamanda dişler üzerine braketler ve teller de yerleştirilebilir. Genelde en uzun süreli seans bant ve braketlerin yerleştirildiği bu seanstır. Yaklaşık 1-1,5 saat sürer. Daha sonraki seanslar çok daha kısa ve rahat olacaktır.
Ortalama iki yıl süren tedavide hastanın hekim ile olan işbirliği son derece önem taşımaktadır. Tedavi süresince hasta hekimin direktiflerine tam olarak uyduğu sürece ve ağız ve diş bakımını uygun bir şekilde yerine getirdiğinde istenilen sonuca en kısa süre içinde varılacaktır.Anlaşılacağı gibi öncelikle hasta tedaviyi kendisi istemeli ve benimsemelidir. Elbette tedavi süresince bir miktar rahatsızlık yaşanacaktır ancak unutulmamalıdır ki “emek olmaz ise basarı da olmaz”.
|